Rebecca Houtman (huisarts) over het 4D-Model in de praktijk
Als huisarts word je steeds vaker geconfronteerd met patiënten die een slechte gezondheid ervaren en vraagstukken hebben die zich op meerdere levensgebieden afspelen. Zo zien we steeds vaker patiënten met gestapelde problematiek en/of complexe hulpvragen. In deze situaties helpt het om het gesprek te verbreden, waarin de huisarts inventariseert wat er allemaal op het medische en sociale domein speelt. Om deze uitdagingen aan te pakken, kunnen instrumenten zoals het 4D-model en het spinnenweb van Positieve Gezondheid nuttig zijn.
Rebecca Houtman, huisarts in Ondiep, Utrecht, deelde tijdens een Q&A-sessie haar inzichten over het gebruik van het 4D model. Ze gebruikt dit instrument al jarenlang en legde uit hoe je dit model in de praktijk kunt toepassen.
Wat is het 4D-Model?
Het 4D-model helpt je om de klachten en mogelijkheden van een patiënt te inventariseren vanuit vier domeinen: wat speelt er op lichamelijk, sociaal, psychisch en maatschappelijk vlak? Tijdens de Q&A legde Rebecca uit dat dit model helpt om overzicht te creëren, zowel voor de patiënt als de professional. Daarnaast helpt het bij het leggen van verbanden tussen bepaalde klachten en de oorzaak daarvan. Samen met de patiënt bepaal je waarmee je als eerste aan de slag wil gaan en maak je een plan.
Rebecca vertelde dat een 4D-gesprek tussen de 20 en 45 minuten kan duren, afhankelijk van de klachten en de betrokkenheid van de patiënt. De voordelen zijn onder andere minder herhaalde consulten en een beter inzicht in de oorzaken van de klachten waardoor een passend plan kan worden gemaakt. Dit model bevordert een integrale aanpak, dit is in de spreekkamer vooral belangrijk wanneer een medische insteek tekortschiet.
Het spinnenweb van Positieve Gezondheid en het 4D-Model
Het spinnenweb is naast het 4D-model ook een instrument dat je kunt gebruiken om het gesprek te verbreden. Er is veel overlap tussen de 2 instrumenten omdat ze beiden kijken naar zelfregie en de mogelijkheden van de patiënt én ook het gesprek verbreden.
De visie van Positieve Gezondheid en die van Krachtige basiszorg hebben een zeer grote overlap. Rebecca merkt dat het 4D-model eenvoudiger is en zij zet het vaker in bij mensen met bijvoorbeeld LVB en het spinnenweb is in haar ervaring beter passend bij mensen met wat meer cognitieve vaardigheden.
Praktische Tips van Rebecca
Rebecca deelde enkele tips voor het implementeren van het 4D-model in je praktijk:
1. Regionale Trainingen: Veel regio's bieden trainingen aan voor het 4D-model. Vraag bij je regionale huisartsenorganisatie naar de mogelijkheden.
2 Op de website van krachtigebasiszorg.nl kan je de handleiding 4D model vinden; Het-4-Domeinen-model-herziene-versie2019 + NL - SP - SO 4-Dmodel (krachtigebasiszorg.nl)
3 Virtuele Trainingen: Dialoque Trainer biedt virtuele patiënttrainingen om de basisprincipes van het 4D-model te oefenen.
4. Toolkit Krachtige basiszorg: Deze toolkit biedt praktische richtlijnen voor het toepassen van het 4D-model en andere zorgbenaderingen.
Heb je vragen over het 4D-model? Stel je vraag in de Krachtige basiszorg community via 1SociaalDomein. Meer dan 1.000 leden staan klaar om je te helpen.